Een truc om een no deal-Brexit te forceren? De acties van premier Boris Johnson ten aanzien van het Britse parlement worden nauwlettend gevolgd.

De Britse premier Boris Johnson geeft het parlement minder tijd om te debatteren over de Brexit, die op 31 oktober zijn beslag moet krijgen. Hij stelt de officiële opening van het parlementaire jaar met vijf weken uit.

Hij deed dat met een omstreden middel. Johnson vroeg de Britse koningin Elizabeth II een wekenlange schorsing van het Britse parlement goed te keuren en dat is woensdag gebeurd. De schorsing van het parlement moet volgens de adviesraad van de Koningin beginnen in de week van 9 september en duren tot 14 oktober, als zij haar troonrede houdt.

In de verklaring van de raad, de Privy Council, staat dat de schorsing “niet eerder dan maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september” begint. Britse parlementariërs keren op 3 september terug van zomerreces en moeten het werk een week later dus weer staken.

Britse parlement geschorst met goedkeuring van Koningin

Johnson ontkende woensdag dat hij met het uitstel van de opening van het parlementaire jaar het Lagerhuis buitenspel wil zetten bij de Brexit, zoals critici beweren.

De voorzitter van het Britse Lagerhuis, John Bercow noemde de beslissing van Johnson "consitutioneel dubieus".  "Hoe het ook wordt ingekleed, het doel van opschorting komt erop neer dat het Parlement niet in staat wordt gesteld om over de Brexit te debatteren en zijn plicht te doen."

Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.

"Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten", stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een "ramkraak op de democratie".

Inmiddels is op een website van het parlement ook een petitie gestart tegen de geplande schorsing. Die is in korte tijd honderdduizenden keren ondertekend.

Paar dagen om te debatteren over Brexit eind oktober

Met de schorsing van het parlement en het uitstel van de opening van het parlementaire jaar hebben de parlementsleden maar een paar dagen om over de Brexit te debatteren voor de officiële vertrekdatum van 31 oktober.

Johnson wil het parlement op 21 en 22 oktober laten stemmen over zijn plannen. Dat past volgens hem goed, aangezien dit vlak na een top van Europese leiders over de Brexit valt. Die wordt op 17 oktober gehouden.

De Britse premier wil op 31 oktober hoe dan ook de EU verlaten, ook als dat zonder overeenkomst moet.

Johnson wil EU-rekening niet volledig betalen bij no deal

Afgelopen weekend gaf Johnson aan dat hij vindt dat zijn land wettelijk niet verplicht is om alle vertrekkosten te betalen aan de Europese Unie, als er op 31 oktober geen akkoord is tussen Londen en Brussel over de Brexit. Johnson zei dat zondag tegen de Britse zender Sky News.

Groot-Brittannië is een aantal financiële verplichtingen aangegaan tijdens het lidmaatschap van de Europese Unie. Londen moet daarom bij een Brexit 'uitstapkosten' betalen. Het gaat naar schatting om ongeveer 39 miljard pond (ongeveer 42 miljard euro).

Bij een no deal wil Johnson slechts een klein deel van dat geld betalen. De premier zei tegen Sky News niet hoeveel geld hij dan op tafel wil leggen, maar volgens The Sunday Times wil hij hooguit 9 miljard pond betalen.

Premier Mark Rutte zei afgelopen vrijdag dat hij wacht met welk alternatief Johnson komt voor de Noord-Ierse grenskwestie, maar hij heeft er niet heel veel vertrouwen in. Dat zal "nog een hele hijs worden want als dat zo makkelijk was dan was die oplossing er wel de afgelopen drie jaren gekomen", zei Rutte op zijn persconferentie na de ministerraad.

Rutte acht de kans klein dat het Johnson lukt en dus moet het bedrijfsleven zich blijven voorbereiden op een harde Brexit, aldus Rutte.

LEES OOK 325 Britse bedrijven overwegen zich in Nederland te vestigen bij no deal-Brexit